Doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững ở giai đoạn mới?

Câu hỏi “doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững?” ngày càng được quan tâm trong bối cảnh cạnh tranh và biến động toàn cầu.

Bối cảnh mới: SME đối mặt áp lực phi tài chính

Doanh nghiệp SME hiện nay không chỉ chịu áp lực doanh thu, lợi nhuận mà còn nhiều thách thức khác.

Sự biến động giá nguyên liệu đầu vào, các rào cản kỹ thuật từ thị trường xuất khẩu và yêu cầu ngày càng cao từ các định chế tài chính đang định hình lại một sân chơi mới.

Trong bối cảnh này, phát triển bền vững không chỉ là khẩu hiệu truyền thông mà đã trở thành yếu tố cốt lõi trong quản trị rủi ro và nâng cao hiệu quả vận hành. Đây cũng là nền tảng trong Toàn tập về Phát triển Bền vững cho Doanh nghiệp SME Việt Nam.

Nhận diện rủi ro tiềm ẩn

Hãy xem xét hai trường hợp điển hình:

• Một cơ sở chế biến thủy sản tại Cà Mau phụ thuộc lớn vào nguồn điện ổn định để vận hành hệ thống cấp đông. Mọi biến động về giá điện hoặc quy định môi trường đều tác động trực tiếp đến chi phí và biên lợi nhuận.

• Một doanh nghiệp sản xuất bao bì giấy ở Bắc Ninh là mắt xích trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đối tác yêu cầu chứng nhận FSC và báo cáo tái chế; nếu không đáp ứng, họ sẽ mất hợp đồng.

Hai ví dụ này cho thấy các yếu tố phi tài chính (môi trường, xã hội) đang tác động mạnh đến tài chính doanh nghiệp.

Đây là lúc nhà quản lý cần Tìm hiểu & Nhận thức về ESG – một khung quản trị rủi ro giúp nhận diện, đo lường những rủi ro này trước khi chúng ảnh hưởng đến dòng tiền.

Nói cách khác, “ESG là gì cho doanh nghiệp vừa và nhỏ” chính là cách nhìn ra và xử lý rủi ro tiềm ẩn từ môi trường và xã hội.

Doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững?

Chuyển đổi sang mô hình bền vững không phải là chi phí, mà là khoản đầu tư có lộ trình. Về tài chính, quá trình này gồm ba trụ cột chính:

1. Tối ưu hóa tài nguyên

Doanh nghiệp cần kiểm toán năng lượng và nguyên liệu để phát hiện các điểm “rò rỉ” chi phí.

• Xưởng thủy sản có thể đầu tư điện mặt trời áp mái để giảm phụ thuộc lưới điện.

• Xưởng bao bì có thể nâng tỷ lệ tái chế bột giấy nhằm giảm chi phí nguyên liệu.

2. Tăng sức chống chịu chuỗi cung ứng

Rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng là mối đe dọa lớn. Doanh nghiệp cần đa dạng hóa nhà cung cấp, ưu tiên đối tác địa phương để giảm rủi ro vận chuyển và dấu chân carbon. Đồng thời, xây dựng bộ tiêu chuẩn bền vững cho nhà cung cấp sẽ gia tăng vị thế trong toàn chuỗi giá trị.

3. Xây dựng nhân lực & quản trị minh bạch

Đầu tư vào an toàn lao động, đào tạo và phúc lợi giúp giữ chân nhân tài, giảm rủi ro pháp lý. Một hệ thống quản trị minh bạch với báo cáo ESG rõ ràng sẽ củng cố niềm tin từ nhà đầu tư và đối tác.

Về cơ bản, câu trả lời cho “doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững” chính là tích hợp cả ba trụ cột này vào chiến lược cốt lõi.

Từ chiến lược đến lợi ích định lượng

Việc triển khai bền vững mang lại kết quả tài chính hữu hình. Đây chính là những lợi ích ESG cho doanh nghiệp SME mà ban lãnh đạo có thể nhìn thấy:

• Giảm chi phí vốn: Nhờ tiếp cận tín dụng xanh, SME có cơ hội vay với lãi suất ưu đãi.

• Cải thiện biên lợi nhuận gộp: Tối ưu tài nguyên giúp giảm COGS, cải thiện lợi nhuận.

• Mở khóa doanh thu mới: Tuân thủ chuẩn mực quốc tế là “tấm vé thông hành” để SME tiếp cận thị trường cao cấp EU, Nhật, Mỹ.

Như vậy, câu hỏi “doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững” không còn là lý thuyết mà là một chiến lược tài chính cụ thể, giúp SME vừa giảm rủi ro, vừa mở rộng cơ hội tăng trưởng.