Sự khác biệt giữa CSR và ESG: Hiểu đúng để hành động hiệu quả

Sự khác biệt giữa CSR và ESG không chỉ nằm ở khái niệm mà còn ở cách tiếp cận, mục tiêu và tác động. Doanh nghiệp cần nắm rõ để lựa chọn chiến lược phát triển.

Kinh tế toàn cầu nhiều biến động, SME Việt Nam đứng trước thời điểm phải chuyển mình. Các thuật ngữ như “Phát triển Bền vững”, CSR, ESG không còn là khái niệm xa xỉ dành riêng cho tập đoàn đa quốc gia. Chúng dần trở thành một phần không thể thiếu trong quản trị rủi ro, tiếp cận vốn và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tuy nhiên, sự khác biệt giữa CSR và ESG vẫn là một rào cản nhận thức. Điều này khiến nhiều SME lúng túng khi xác định hướng đi chiến lược. Để giải quyết, doanh nghiệp cần bắt đầu bằng Tìm hiểu & Nhận thức đúng đắn.

CSR - Trách nhiệm xã hội trong mô hình truyền thống

Ví dụ từ thực tiễn

Tại Bình Dương, một doanh nghiệp cơ khí nhiều năm liền trích một phần lợi nhuận để xây nhà tình thương và trao học bổng cho học sinh nghèo. Đây là cách doanh nghiệp thực hiện CSR thông qua các hành động thiết thực.

Bản chất của CSR

CSR về cốt lõi là những hoạt động tự nguyện, thường tách biệt khỏi kinh doanh chính. Doanh nghiệp chỉ trích một phần lợi nhuận để “cho đi” và xây dựng hình ảnh. Hoạt động CSR chủ yếu mang tính phản ứng (reactive).

Đây là đóng góp đáng trân trọng, nhưng trong môi trường cạnh tranh toàn cầu, chỉ CSR thôi là chưa đủ.

ESG - Bước chuyển chiến lược của SME

Góc nhìn từ nhà đầu tư

Hãy xét một kịch bản khác: một quỹ đầu tư Singapore xem xét rót vốn vào chính công ty cơ khí kể trên. Bảng thẩm định không chỉ dừng ở báo cáo tài chính, mà bao gồm các câu hỏi:

• E (Môi trường): Quy trình xử lý dầu thải công nghiệp? Có kế hoạch sử dụng điện mặt trời áp mái để giảm phát thải carbon không?

• S (Xã hội): Tỷ lệ tai nạn lao động? Chính sách đào tạo và lộ trình thăng tiến thế nào? Tỷ lệ nữ trong quản lý?

• G (Quản trị): Hội đồng quản trị có thành viên độc lập? Doanh nghiệp có quy tắc chống tham nhũng và quy trình kiểm toán minh bạch?

Ý nghĩa của ESG

Đây chính là ESG là gì cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. ESG không còn là “cho đi”, mà là lăng kính để đánh giá sức khỏe, quản trị rủi ro và sự bền vững dài hạn. ESG mang tính chủ động (proactive), khác biệt hoàn toàn so với CSR.

Chính sự tích hợp này tạo ra sự khác biệt giữa CSR và ESG – yếu tố SME cần hiểu rõ để không bị bỏ lại phía sau.

Vì sao SME cần quan tâm đến ESG?

Trường hợp nông sản Đồng bằng Sông Cửu Long

Bảng so sánh này làm nổi bật sự khác biệt giữa CSR và ESG: CSR thiên về danh tiếng và hoạt động rời rạc, còn ESG là chiến lược quản trị gắn chặt với mô hình kinh doanh.

Lợi ích ESG cho Doanh nghiệp SME: Vượt ra ngoài Báo cáo thường niên

Việc áp dụng ESG không phải là gánh nặng, mà là một đòn bẩy chiến lược mang lại các lợi ích hữu hình:

• Tăng khả năng tiếp cận vốn: Các định chế tài chính và quỹ đầu tư ngày càng ưu tiên các doanh nghiệp có chỉ số ESG tốt, xem đây là bảo chứng cho khả năng quản trị rủi ro hiệu quả.

• Mở khóa chuỗi cung ứng toàn cầu: Các nhãn hàng lớn tại EU, Mỹ, Nhật Bản... đều yêu cầu nhà cung cấp của họ tuân thủ các tiêu chuẩn ESG. Đây không còn là lựa chọn, mà là điều kiện bắt buộc.

• Tối ưu hóa chi phí vận hành: Tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu chất thải, tái sử dụng tài nguyên (chữ E) trực tiếp làm giảm chi phí sản xuất.

• Thu hút và giữ chân nhân tài: Thế hệ lao động mới ưu tiên làm việc cho những công ty có văn hóa minh bạch, trách nhiệm và quan tâm đến người lao động (chữ S và G).

Tìm hiểu thêm Lợi ích ESG đối với doanh nghiệp tại đây 

Từ chi phí sang đầu tư - Tư duy mới cho SME

Hiểu đúng ESG giúp SME thay đổi tư duy: từ coi đó là chi phí sang nhìn nhận như một khoản đầu tư dài hạn. Đây cũng chính là câu trả lời cho câu hỏi: doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững.

Những tài liệu như Toàn tập về Phát triển Bền vững cho Doanh nghiệp SME Việt Nam hay các nghiên cứu về lợi ích ESG cho doanh nghiệp SME sẽ là kim chỉ nam để SME Việt Nam không chỉ tồn tại, mà còn bứt phá trong môi trường kinh doanh toàn cầu.

Lộ trình hành động: Doanh nghiệp cần làm gì để phát triển bền vững?

"Toàn tập về Phát triển Bền vững cho Doanh nghiệp SME Việt Nam" có thể bắt đầu bằng những bước đi có thể đo lường được:

• Tìm hiểu & Nhận thức: Ban lãnh đạo cần hiểu rõ sự khác biệt giữa CSR và ESG để xác định đúng trọng tâm chiến lược.

• Đánh giá trọng yếu: Xác định những yếu tố ESG nào có tác động lớn nhất đến ngành và mô hình kinh doanh của mình. Một công ty công nghệ sẽ có rủi ro trọng yếu về bảo mật dữ liệu (G) khác với một công ty dệt may có rủi ro về nước thải (E).

• Thu thập dữ liệu và đo lường: Bắt đầu từ những chỉ số đơn giản: lượng điện/nước tiêu thụ trên một đơn vị sản phẩm, tỷ lệ nghỉ việc của nhân viên, số giờ đào tạo an toàn lao động.

• Tích hợp và báo cáo: Lồng ghép các mục tiêu ESG vào kế hoạch kinh doanh hàng năm và dần tiến tới việc minh bạch hóa thông tin qua các báo cá đơn giản

Tìm hiểu thêm lộ trình phát triển bền vững cho doanh nghiệp tại đây