THEO DÕI CHÚNG TÔI

Giấy phép thiết lập MXH số 61/GP-BTTTT, do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 29/01/2021.

Bill Gates và cơn địa chấn từ Washington: Khi quỹ từ thiện lớn nhất thế giới đứng trước thử thách sinh tồn

Eric Bùi

Eric Bùi

02 Thg 05 Công khai

Từ đối thoại thiện chí với Trump đến loạt đòn tấn công chính sách, Quỹ Bill & Melinda Gates (Quỹ Gates) đang chật vật xoay xở giữa cắt giảm viện trợ, áp lực pháp lý và cáo buộc đạo đức giả.

Tỷ phú Bill Gates (Ảnh: Internet)
Tỷ phú Bill Gates (Ảnh: Internet)

Ngày 27/12, tỷ phú Bill Gates đã có buổi ăn tối kéo dài ba tiếng tại Mar-a-Lago cùng Tổng thống Donald Trump. 

Dù gây bất ngờ cho nhiều người thân cận, Gates vẫn chọn gặp gỡ vì ông muốn đối thoại với bất kỳ ai sẵn lòng lắng nghe.

Cả hai trao đổi về bệnh bại liệt – mối quan tâm chung – và theo lời kể của Gates, ông rời cuộc gặp với ấn tượng tích cực về sự quan tâm của ông Trump đến y tế toàn cầu.

Tuy nhiên, thiện chí đó nhanh chóng bị dập tắt. Chỉ vài tuần sau khi nhậm chức, chính quyền Trump bắt đầu tháo dỡ hàng loạt cấu trúc y tế toàn cầu, bao gồm nhiều chương trình do Quỹ Gates tài trợ.

Với ngân sách từ thiện lên tới 9 tỷ USD mỗi năm và di sản 25 năm cống hiến, Quỹ Gates đang đối mặt với một trong những thách thức lớn nhất trong lịch sử hoạt động.

“Tảng băng chìm” mang tên Trump

Ngay sau khi cựu Tổng thống Donald Trump ra lệnh ngừng toàn bộ viện trợ nước ngoài của Mỹ, tỷ phú Elon Musk lại khiến dư luận chú ý khi nỗ lực làm suy yếu hoặc tái cấu trúc Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), tổ chức đóng vai trò then chốt trong việc phổ biến các công nghệ và sáng kiến y tế được Quỹ Gates tài trợ.

Bên cạnh đó, chính quyền mới còn phát động chiến dịch nhằm vào các tổ chức bị cho là “thiên tả”, từ các đại học đến hãng luật, khiến giới làm từ thiện lo sợ họ sẽ là mục tiêu kế tiếp.

Các tổ chức như Quỹ Gates bắt đầu siết chặt hoạt động truyền thông, hạn chế sử dụng email công vụ và chuyển sang các nền tảng mã hóa như Signal và Telegram để tránh bị giám sát hoặc cắt nghĩa sai lệch.

Gavi và cú đòn chí mạng

Một trong những cú đánh nặng nề nhất là việc Mỹ tuyên bố rút khỏi Gavi – liên minh vắc xin do chính Bill Gates đồng sáng lập.

Đây là một tổ chức đóng vai trò sống còn trong việc cung cấp vắc xin cho các quốc gia nghèo. Trên mạng xã hội X, CEO Mark Suzman hiếm hoi bày tỏ “lo ngại sâu sắc” trong một phát ngôn được cân nhắc kỹ lưỡng.

Tuy nhiên, sự im lặng tương đối của Quỹ trước hàng loạt đòn tấn công từ chính quyền Trump khiến nhiều nhân viên và đối tác bức xúc.

Theo họ, đây không chỉ là cuộc khủng hoảng ngân sách, mà là sự phá hủy có hệ thống toàn bộ nền tảng y tế toàn cầu mà quỹ đã mất hàng thập kỷ để xây dựng.

Từ đối thoại đến dè chừng

Dù từng nỗ lực duy trì quan hệ với Nhà Trắng – bao gồm các cuộc gặp với chánh văn phòng, các bộ trưởng và nghị sĩ – Gates không đạt được nhiều kết quả.

Ngoại trưởng Marco Rubio, người từng ủng hộ các chiến dịch phòng chống sốt rét và nghèo đói, từ chối gặp ông kể từ sau cuộc bầu cử.

Thậm chí, một số thành viên trong nội các mới còn chỉ trích Quỹ Gates là "ung nhọt xã hội".

Phó Tổng thống JD Vance từng tuyên bố Quỹ Gates, cùng với Harvard và Ford Foundation, là những "khối u cần cắt bỏ" vì tài trợ cho các chương trình "thiên tả". Elon Musk – từng ký cam kết Giving Pledge cùng Gates – nay công khai chế giễu và gọi quỹ của ông là đạo đức giả.

Nguy cơ bị tước quyền miễn thuế

Nỗi lo lớn hơn là chính quyền Trump có thể dùng pháp lý để tước tư cách miễn thuế của Quỹ Gates.

Các nhóm bảo thủ đang thử phản ứng của cơ quan thuế bằng những khiếu nại nhắm vào các chương trình học bổng dành cho người da màu.

Dù quỹ đã âm thầm sửa đổi chính sách từ trước, việc công khai thông tin chỉ diễn ra sau khi bị chất vấn bởi báo chí, khiến họ bị cáo buộc là “nhượng bộ áp lực”.

Thêm vào đó, một sắc lệnh hành pháp đầu năm nay yêu cầu Bộ Tư pháp rà soát các quỹ lớn, trong đó có tiêu chí nhắm vào các chương trình đa dạng và công bằng – mảng mà Quỹ Gates đang âm thầm thu hẹp.

Ảnh: minh họa
Ảnh: minh họa

Họ đã cắt giảm nhân sự phụ trách DEI và loại bỏ chức danh Giám đốc Đa dạng và Hòa nhập khỏi cơ cấu tổ chức.

Với việc Mỹ rút khỏi WHO, Quỹ Gates đã trở thành nhà tài trợ lớn nhất của tổ chức này. Hàng trăm nhà nghiên cứu và tổ chức phi chính phủ đang phải quay sang cầu cứu quỹ nhằm duy trì các chương trình y tế.

Trong bối cảnh các quốc gia giàu có khác cũng đang thu hẹp viện trợ, Quỹ Gates được xem như “cứu cánh cuối cùng”.

Suzman cho biết ưu tiên hiện nay là duy trì tài trợ cho Gavi và Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét.

Họ đã cam kết khoản ban đầu 30 triệu USD để hỗ trợ các nước châu Phi và châu Á khắc phục hệ lụy từ việc cắt giảm của USAID.

Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng tổ chức sẽ phải xem cách thức vận hành khi không còn sự hậu thuẫn

Bill Gates, người luôn tin tưởng vào dữ liệu và logic, đang phải đối mặt với một thực tại đầy biến động.

“Ông ấy luôn tối ưu để cứu sống nhiều người nhất,” Orin Levine, cựu giám đốc vắc xin của Quỹ nói. “Nhưng giờ, thế giới bị dẫn dắt bởi thù địch và trả đũa, khiến mọi tính toán của ông trở nên vô nghĩa.”

Theo New York Times 

0 Bình luận
Chia sẻ

Cùng cộng đồng

Bộ Công an xem xét xóa bỏ một số tội danh kết án tử hình?

Chiều 13/6, tại một tọa đàm do Cục Truyền thông Công an nhân dân tổ chức, đại diện Cục Pháp chế và Cải cách hành chính, tư pháp (V03), Bộ Công an, đã chia sẻ thông tin đáng chú ý liên quan đến hướng sửa đổi Bộ luật Hình sự 2015. Xem thêm

Bộ Công an xem xét xóa bỏ một số tội danh kết án tử hình?
0 Bình luận
Chia sẻ

Boeing lao đao sau tai nạn kinh hoàng ở Ấn Độ

Boeing vừa hứng cú sốc mới khi chiếc 787 Dreamliner của Air India rơi ngay sau khi cất cánh từ sân bay Ahmedabad (Ấn Độ) hôm 12/6, khiến 241 người thiệt mạng, chỉ một hành khách sống sót. Xem thêm

Boeing lao đao sau tai nạn kinh hoàng ở Ấn Độ
0 Bình luận
Chia sẻ

Dự thảo đề xuất bắt buộc chuyển khoản khi mua vàng từ 20 triệu đồng

Trong dự thảo sửa đổi Nghị định 24, bên cạnh việc siết chặt điều kiện tham gia sản xuất vàng miếng, cơ quan này còn đặt ra quy định mới về hình thức thanh toán khi giao dịch mua bán vàng. Xem thêm

Dự thảo đề xuất bắt buộc chuyển khoản khi mua vàng từ 20 triệu đồng
0 Bình luận
Chia sẻ

Hộ kinh doanh lúng túng kê khai mới, TP.HCM kích hoạt hỗ trợ 24/7

Chi cục Thuế khu vực II đã chuẩn bị tài liệu, video hướng dẫn và lập đường dây nóng cùng tổ tư vấn lưu động 24/7 để hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai thuế. Xem thêm

Hộ kinh doanh lúng túng kê khai mới, TP.HCM kích hoạt hỗ trợ 24/7
0 Bình luận
Chia sẻ

Từ 1/7: Sàn thương mại điện tử sẽ khấu trừ và nộp thuế thay người bán

Từ ngày 1/7 tới đây, các sàn thương mại điện tử và nền tảng số sẽ chính thức phải thực hiện trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho người bán. Xem thêm

Từ 1/7: Sàn thương mại điện tử sẽ khấu trừ và nộp thuế thay người bán
0 Bình luận
Chia sẻ

Ai sẽ thay thế thế độc quyền vàng miếng?

Ngân hàng Nhà nước đề xuất sửa đổi Nghị định 24, chấm dứt độc quyền sản xuất vàng miếng. Cơ chế mới dự kiến mở rộng quyền sản xuất vàng miếng cho các tổ chức có năng lực tài chính, thay vì giới hạn ở một đơn vị như trước. Xem thêm

Ai sẽ thay thế thế độc quyền vàng miếng?
0 Bình luận
Chia sẻ

Sự cố Google Cloud lan rộng: Hàng loạt dịch vụ toàn cầu chập chờn

Rạng sáng ngày 13/6 (giờ Hà Nội), một sự cố kỹ thuật nghiêm trọng đã xảy ra trên nền tảng Google Cloud Platform (GCP), kéo theo hàng loạt dịch vụ trực tuyến lớn trên thế giới rơi vào tình trạng hoạt động không ổn định hoặc gián đoạn hoàn toàn. Xem thêm

Sự cố Google Cloud lan rộng: Hàng loạt dịch vụ toàn cầu chập chờn
0 Bình luận
Chia sẻ

Công an vào làm rõ vụ cán bộ thuế xưng hô phản cảm với người dân ở Thanh Hóa

Một cán bộ thuế ở Vĩnh Lộc, Thạch Thành (Thanh Hóa) bị tố có lời lẽ thiếu chuẩn mực với người dân. Lãnh đạo đơn vị xác nhận vụ việc sáng 12/6, cho biết người liên quan là ông D.V.H. và công an đang vào cuộc xác minh. Xem thêm

Công an vào làm rõ vụ cán bộ thuế xưng hô phản cảm với người dân ở Thanh Hóa
0 Bình luận
Chia sẻ

62 bệnh hiểm nghèo được BHYT chi trả 100%, kể cả khám chữa bệnh trái tuyến từ 1/7

Người mắc bệnh hiếm hoặc bệnh nặng sẽ được khám chữa bệnh trái tuyến và hưởng 100% chi phí BHYT theo quy định mới có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, theo Luật BHYT sửa đổi. Xem thêm

62 bệnh hiểm nghèo được BHYT chi trả 100%, kể cả khám chữa bệnh trái tuyến từ 1/7
0 Bình luận
Chia sẻ

Kiến nghị giãn tiến độ kiểm định khí thải xe máy để đảm bảo tính khả thi

Trước áp lực về hạ tầng kỹ thuật, nhân lực và thực trạng sử dụng xe máy tại các đô thị lớn, Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa đưa ra đề xuất điều chỉnh lộ trình kiểm soát khí thải xe máy, theo hướng triển khai từng bước thay vì áp dụng đồng loạt từ năm 2027 như kế hoạch ban đầu. Xem thêm

Kiến nghị giãn tiến độ kiểm định khí thải xe máy để đảm bảo tính khả thi
0 Bình luận
Chia sẻ

Từ 1/7: Khám bệnh trái tuyến cũng được BHYT chi trả 100%

Theo quy định mới trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, người dân khi đi khám chữa bệnh, kể cả trái tuyến sẽ được quỹ bảo hiểm thanh toán 100% chi phí theo mức hưởng trên thẻ, thay vì chỉ từ 80% đến 95% như trước đây. Xem thêm

Từ 1/7: Khám bệnh trái tuyến cũng được BHYT chi trả 100%
0 Bình luận
Chia sẻ

Quy định mới về đặt tên hộ kinh doanh, bạn đã biết?

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị định về đăng ký doanh nghiệp, trong đó đáng chú ý là đề xuất quy định cách đặt tên hộ kinh doanh và các trường hợp được miễn đăng ký. Xem thêm

Quy định mới về đặt tên hộ kinh doanh, bạn đã biết?
0 Bình luận
Chia sẻ

Hà Nội: Tạm giữ gần 3.500 sản phẩm mỹ phẩm không rõ nguồn gốc

Gần 3.500 sản phẩm mỹ phẩm không rõ nguồn gốc đã bị phát hiện trong một đợt kiểm tra tại Hà Nội, với giá trị lô hàng vi phạm ước tính hơn 187 triệu đồng. Xem thêm

Hà Nội: Tạm giữ gần 3.500 sản phẩm mỹ phẩm không rõ nguồn gốc
0 Bình luận
Chia sẻ

Mỹ và Trung Quốc hạ nhiệt căng thẳng qua thỏa thuận khung mới

Sau hai ngày đàm phán tại London, Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận khung nhằm hạ nhiệt căng thẳng thương mại và tháo gỡ vướng mắc liên quan đến xuất khẩu đất hiếm. Xem thêm

Mỹ và Trung Quốc hạ nhiệt căng thẳng qua thỏa thuận khung mới
0 Bình luận
Chia sẻ

Bộ Công an đề xuất bỏ giới hạn 48 giờ lái xe mỗi tuần, siết quản lý qua camera giám sát

Bộ Công an đề xuất sửa luật, trong đó đáng chú ý là việc bỏ giới hạn số giờ lái xe mỗi tuần và tăng cường giám sát tài xế qua camera. Xem thêm

Bộ Công an đề xuất bỏ giới hạn 48 giờ lái xe mỗi tuần, siết quản lý qua camera giám sát
0 Bình luận
Chia sẻ

Tàu chở hàng bốc cháy giữa biển: 4 người mất tích, 40 container trôi dạt

Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng kèm theo nhiều tiếng nổ đã xảy ra trên một tàu chở hàng treo cờ Singapore, khi con tàu đang trên đường đến thành phố Mumbai, Ấn Độ. Xem thêm

Tàu chở hàng bốc cháy giữa biển: 4 người mất tích, 40 container trôi dạt
0 Bình luận
Chia sẻ