Canh bạc 5.000 USD và bài học để đời từ người sáng lập FedEx

Trong kinh doanh, liều lĩnh không hiếm, nhưng mấy ai dám mang toàn bộ tiền cuối cùng của công ty vào sòng bạc để đánh cược lấy đường sống?

Thế mà Frederick Smith, nhà sáng lập FedEx, đã từng làm điều đó. Câu chuyện này không chỉ là giai thoại "thoát chết trong gang tấc", mà còn là một triết lý về niềm tin, bản lĩnh và tầm nhìn của người làm doanh nghiệp.

Từ một bài luận hạng C đến đế chế vận chuyển tỷ đô

Năm 1962, khi còn là sinh viên kinh tế tại Yale, Frederick Smith viết một bài luận bàn về tiềm năng của ngành vận chuyển hàng hóa bằng máy bay.

Ý tưởng là: thay vì chuyển những kiện hàng lớn bằng xe tải hoặc máy bay dân dụng, hãy dùng máy bay để chuyển những món đồ nhỏ, gấp – theo mô hình trung chuyển hiện đại.

Giảng viên từng chấm bài luận của Smith điểm C vì thiếu chi tiết và nộp sát hạn. Nhưng ít ai ngờ, chính ý tưởng sơ khai ấy lại là nền tảng cho sự ra đời của Federal Express gần một thập kỷ sau.

Khởi đầu rủi ro và một canh bạc kinh điển

Năm 1971, Frederick Smith dùng 4 triệu USD thừa kế và vay thêm 80 triệu USD để khởi nghiệp.

FedEx ra đời với chỉ 8 máy bay, phục vụ 35 thành phố, và một kế hoạch đầy tham vọng: mở rộng thêm một địa bàn mỗi tháng.

Nhưng đời không như là mơ. Cuộc khủng hoảng nhiên liệu giữa thập niên 70 nhanh chóng đẩy công ty đến bờ vực phá sản.

Chỉ sau hai năm, tài khoản chỉ còn đúng 5.000 USD - không đủ tiền đổ xăng cho đội bay.

Trong cơn bĩ cực, Smith không tìm đến nhà đầu tư. Thay vào đó, ông bay tới Las Vegas, mang theo 5.000 USD cuối cùng, bước vào sòng bạc - đánh cược tất cả vào một ván blackjack.

Kết quả? Ông mang về 27.000 USD – đủ giúp FedEx tồn tại thêm một tuần.

Đó không phải là may mắn. Đó là tín hiệu.

Khi nghe tin, các cộng sự bàng hoàng. Một người sững sờ hỏi: “Anh mang 5.000 USD cuối cùng của chúng ta đi đánh bạc à? Anh nghĩ gì vậy?”

Smith chỉ nhún vai, bình thản đáp: “Không có xăng thì máy bay cũng chẳng cất cánh. Còn nước còn tát.”

Và thật kỳ lạ, chính tuần lễ sống sót nhờ bàn blackjack đó lại trở thành bước ngoặt cho FedEx. FedEx sau đó gọi được vốn mới, khởi động các chiến dịch truyền thông mạnh mẽ và lần đầu có lãi vào năm 1976.

Phần còn lại là lịch sử: FedEx trở thành người tiên phong trong dịch vụ giao hàng qua đêm, tích hợp công nghệ theo dõi hành trình – và chính thức niêm yết trên sàn chứng khoán.

Bài học không nằm ở ván bài

Câu chuyện của FedEx không cổ súy cho việc “chơi lớn” hay liều mạng trong kinh doanh. Càng không phải là tấm gương khuyến khích mang tiền đi sòng bạc.

Bài học thực sự là: trong lúc tuyệt vọng, người lãnh đạo vẫn phải giữ được tinh thần chiến đấu và biết đâu, quyết định khác thường ấy lại là đòn bẩy cuối cùng giúp một công ty trụ vững.

Không phải ai cũng may mắn như Frederick Smith. Nhưng tinh thần không gục ngã, dám đặt niềm tin vào tương lai dù chỉ còn vài phần trăm cơ hội – đó mới là thứ đáng nhớ.

Và dù FedEx ngày nay đã trở thành tượng đài, đằng sau nó là một canh bạc đẫm mồ hôi.

Kinh doanh không phải là đỏ đen. Nhưng có những lúc, bạn cần bản lĩnh của một người biết đánh cược đúng thời điểm không phải với lá bài, mà với niềm tin vào chính mình.