Mỹ đề xuất áp thuế "khủng" với pin mặt trời từ Đông Nam Á

Eric Bùi
Thị trường năng lượng sạch đối mặt nhiều biến động tại 4 nước Đông Nam Á sau điều tra thương mại, trong đó Campuchia chịu mức cao nhất 3.500% do không hợp tác.
Ngày 21/4, Bộ Thương mại Hoa Kỳ vừa công bố đề xuất áp mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp lên đến 3.521% (Campuchia) đối với sản phẩm pin năng lượng mặt trời nhập vào Mỹ từ các nước Đông Nam Á.

Đây là kết quả từ cuộc điều tra kéo dài gần một năm qua, bắt nguồn từ đơn kiện của các nhà sản xuất nội địa và quốc tế về hành vi cạnh tranh không công bằng trong lĩnh vực này.
Theo thông báo chính thức, đề xuất thuế này vẫn đang chờ sự phê chuẩn của Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC) tại phiên họp dự kiến diễn ra vào tháng 6 tới.
Nếu được thông qua, mức thuế mới sẽ có tác động sâu rộng không chỉ đến ngành công nghiệp năng lượng sạch mà còn tiềm ẩn nguy cơ leo thang căng thẳng thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc và nhiều nước Đông Nam Á.
Trọng tâm điều tra là trợ cấp xuyên quốc gia
Bộ Thương mại Mỹ nhấn mạnh rằng biện pháp này nhằm vào cái gọi là “trợ cấp xuyên quốc gia” – hình thức mà một doanh nghiệp tại quốc gia A nhận hỗ trợ tài chính từ chính phủ quốc gia B.
Trong trường hợp này, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc bị cáo buộc sử dụng các cơ sở sản xuất đặt tại các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Malaysia, Thái Lan và Campuchia để lẩn tránh thuế, đồng thời tiếp cận thị trường Mỹ với giá thấp hơn chi phí thực tế.
Hai tập đoàn hàng đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng mặt trời – Jinko Solar và Trina Solar – nằm trong số những đơn vị chịu tác động lớn nhất từ danh sách các doanh nghiệp bị đề xuất áp thuế.
Cụ thể, các sản phẩm của Jinko Solar sản xuất tại Malaysia sẽ bị áp thuế 40%, trong khi cùng công ty này xuất khẩu từ Việt Nam sẽ đối mặt với mức thuế lên tới 245%. Trong khi đó, Trina Solar có thể bị đánh thuế 375% nếu xuất khẩu từ Thái Lan và hơn 200% nếu từ Việt Nam.
Đáng chú ý, sản phẩm nhập từ Campuchia có thể bị áp mức thuế cao nhất lên đến 3.521%. Đáng lưu ý, các mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp vừa được đề xuất vẫn chưa bao gồm thuế nhập khẩu cơ bản 10% mà chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đã áp đặt kể từ tháng 4 đối với phần lớn hàng hóa nhập khẩu từ các đối tác thương mại chủ chốt.
Điều này đồng nghĩa, tổng mức thuế mà một số nhà xuất khẩu có thể phải đối mặt thực tế còn cao hơn đáng kể, tùy theo quốc gia và doanh nghiệp liên quan.
Chuỗi cung ứng năng lượng sạch đối mặt rủi ro đứt gãy
Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng và thương mại cảnh báo, nếu đề xuất thuế mới được thực hiện, tác động lên chuỗi cung ứng toàn cầu trong ngành năng lượng tái tạo sẽ không nhỏ.
Trong bối cảnh các quốc gia đang nỗ lực tăng tốc chuyển đổi sang năng lượng sạch để đáp ứng các cam kết về khí hậu, bất kỳ rào cản thương mại nào cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến tiến độ triển khai các dự án quy mô lớn.
Sự phụ thuộc ngày càng sâu vào nguồn cung từ Đông Nam Á khiến Mỹ dễ bị tổn thương trước những thay đổi chính sách bất ngờ. Do đó, việc áp thuế mạnh tay có thể làm gia tăng chi phí đầu tư, kéo lùi sự phát triển của ngành năng lượng mặt trời – một trong những trụ cột chính trong chiến lược giảm phát thải carbon toàn cầu.
Mỹ hiện phụ thuộc đáng kể vào nguồn cung tấm pin năng lượng mặt trời từ khu vực Đông Nam Á, nơi tập trung nhiều nhà máy sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia.
“Chính sách thuế này có thể làm tăng chi phí đầu tư vào năng lượng tái tạo tại Mỹ, ảnh hưởng tiêu cực đến tiến trình chuyển đổi năng lượng,” một chuyên gia ngành năng lượng nhận định.
Không chỉ đơn thuần là một biện pháp kỹ thuật nhằm điều chỉnh dòng chảy thương mại, quyết định mới từ chính quyền Mỹ còn phản ánh sự dịch chuyển đáng kể trong cách tiếp cận chính sách thương mại.
Việc mạnh tay đề xuất các mức thuế cao kỷ lục được nhìn nhận như một phần trong chiến lược bảo vệ sản xuất nội địa, qua đó giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài – đặc biệt là từ các quốc gia có dấu hiệu thao túng giá cả hoặc được hưởng ưu đãi bất bình đẳng.
Đây cũng được coi là minh chứng cho lập trường cứng rắn của Mỹ trong việc tái cân bằng cán cân thương mại, nhất là trong những ngành công nghiệp chiến lược như năng lượng tái tạo – nơi Mỹ đang nỗ lực giành lại lợi thế từ các đối thủ ngoại quốc.
Tuy nhiên, nó cũng đặt ra thách thức không nhỏ đối với chiến lược hợp tác khu vực trong lĩnh vực năng lượng sạch – vốn là ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh khủng hoảng khí hậu toàn cầu.
Cùng cộng đồng
Thêm một "ẩn số" khiến Fed chưa thể cắt giảm lãi suất
Căng thẳng Israel - Iran khiến kế hoạch hạ lãi suất của Fed khó triển khai hơn, do lo ngại lạm phát gia tăng từ giá dầu leo thang. Xem thêm

Hợp đồng tỷ USD của Elon Musk gặp rắc rối
Sau những căng thẳng công khai giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk trên mạng xã hội, chính quyền Mỹ đã yêu cầu Bộ Quốc phòng và NASA tiến hành rà soát toàn diện các hợp đồng hiện hành với SpaceX, công ty hàng không vũ trụ do Musk sáng lập. Xem thêm

iPhone sản xuất tại Ấn Độ tăng tốc xuất sang Mỹ giữa căng thẳng thuế
Trong vài tháng gần đây, Apple đã gia tăng đáng kể lượng iPhone sản xuất tại Ấn Độ được chuyển sang thị trường Mỹ, cho thấy sự điều chỉnh chiến lược chuỗi cung ứng nhằm ứng phó với chính sách thuế khắt khe của Mỹ đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Xem thêm

Rạn nứt với Trump, Elon Musk đánh mất "lá chắn quyền lực"
Từng là “đồng minh thân thiết” của Tổng thống Donald Trump, Elon Musk giờ đây đối mặt với rủi ro lớn sau khi mối quan hệ giữa hai người đổ vỡ công khai trên mạng xã hội. Xem thêm

Hơn 111.000 doanh nghiệp đã "biến mất" trong 5 tháng đầu năm
Vào 5 tháng đầu năm 2025, số doanh nghiệp rút lui gần bằng lượng thành lập mới và tái hoạt động, phản ánh bức tranh kinh doanh nhiều thách thức và lo ngại. Xem thêm

Cuộc chiến giảm giá xe điện tại Trung Quốc và nỗi lo của giới chức
Gần đây, thị trường xe điện Trung Quốc diễn ra cuộc đua giảm giá quyết liệt. Xem thêm

Trump hé lộ ứng viên hàng đầu cho vị trí Chủ tịch Fed
Dù ông Jerome Powell còn tại vị đến tháng 5/2026, Tổng thống Trump tiết lộ sẽ sớm công bố người kế nhiệm. Xem thêm

Hơn 18 tỷ USD rót vào Việt Nam trong 5 tháng đầu năm
Trong 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam hút 18,39 tỷ USD vốn FDI, tăng 51,2% so với cùng kỳ. Con số này cho thấy niềm tin mạnh mẽ của nhà đầu tư vào triển vọng dài hạn của thị trường. Xem thêm

Tesla, SpaceX đứng trước sóng gió lớn từ việc đối đầu giữa Elon Musk và Donald Trump
Cuộc khẩu chiến giữa Elon Musk và Tổng thống Donald Trump đang khiến giới đầu tư lo ngại về triển vọng của Tesla, SpaceX và Starlink. Xem thêm

Tăng trưởng GDP Việt Nam sắp vươn lên dẫn đầu khu vực?
Báo cáo triển vọng kinh tế của OECD dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng tích cực với GDP đạt khoảng 6,2% năm 2025 và 6% năm 2026. Xem thêm

Cho phép mở công ty mới chỉ trong 24h, EU đang nhắm tới điều gì?
Liên minh châu Âu (EU) đang đẩy mạnh một chiến lược mới khi có kế hoạch rút ngắn thời gian thành lập doanh nghiệp chỉ còn 24 giờ. Xem thêm

Nvidia dẫn dắt đà tăng, Phố Wall vẫn bất an vì rủi ro thuế quan
Thị trường chứng khoán Mỹ khởi sắc trong phiên giao dịch ngày 29/5 khi phần lớn các chỉ số chủ đạo đều tăng điểm. Tâm điểm được dành cho Nvidia - cổ phiếu bật tăng hơn 3% sau khi công ty công bố kết quả kinh doanh quý I vượt xa kỳ vọng. Xem thêm

Chính sách thuế của ông Trump tạm thời được khôi phục giữa tranh cãi pháp lý
Chính sách thuế đáp trả từng được chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump ban hành sẽ tiếp tục được duy trì trong lúc chính phủ tiến hành thủ tục kháng cáo. Xem thêm

iPhone 16 Pro Max sẽ "đắt đỏ" thế nào nếu phải chịu thuế Mỹ?
Khi các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và các đối tác quốc tế vẫn còn căng thẳng, Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế 25% với các sản phẩm của Apple nếu hãng tiếp tục sản xuất bên ngoài nước Mỹ. Xem thêm

Ngành gỗ Việt Nam đứng trước "cơn bão" thuế quan và tiêu chuẩn quốc tế
Các doanh nghiệp xuất khẩu lâm sản đang phải đối mặt với nhiều thách thức mới như áp lực thuế quan, yêu cầu nguồn nguyên liệu hợp pháp, cũng như sức mua giảm ở các thị trường lớn. Xem thêm

Thị trường ngô 2025: Dư thừa mà vẫn thiếu?
Năm 2025 được dự báo là năm ghi nhận nhiều dấu ấn đặc biệt trên thị trường ngô thế giới khi sản lượng toàn cầu dự kiến đạt mức cao chưa từng có. Xem thêm
