Mỹ tăng thuế nhập khẩu Brazil lên 50%, lo ngại tác động xấu

Mỹ bất ngờ nâng thuế nhập khẩu từ Brazil lên 50%, gây lo ngại về tác động tiêu cực đến người tiêu dùng và doanh nghiệp hai nước.

Ngày 9/7/2025, chính quyền Trump tuyên bố  nâng thuế nhập khẩu hàng hóa từ Brazil lên 50%, thay vì 10% như công bố trước đó. Động thái này làm căng thẳng thương mại song phương và khiến giới chuyên gia lo ngại tác động tiêu cực đến người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ.

Căng thẳng chính trị chi phối thương mại

Thặng dư thương mại nhưng căng thẳng chính trị chi phối

Dù Mỹ thặng dư thương mại với Brazil 6,8 tỷ USD trong năm ngoái, căng thẳng chính trị được cho là nguyên nhân chính khiến Washington bất ngờ áp thuế nhập khẩu 50% - mức cao bất thường so với các quốc gia khác.

Phản ứng thị trường Brazil

Trong bức thư công bố công khai, ông Trump cáo buộc Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đàn áp người tiền nhiệm Jair Bolsonaro, một đồng minh chính trị của ông Trump, hiện đang bị xét xử vì cáo buộc liên quan đến âm mưu đảo chính.

Ngay sau công bố, thị trường tài chính Brazil phản ứng tiêu cực: cổ phiếu các tập đoàn lớn như Embraer, Itau Unibanco và Banco Santander đồng loạt giảm. Đồng real mất giá so với USD, giảm 0,51% trong ngày 11/7 và hơn 2,5% trong cả tuần.

Bất chấp sức ép từ thị trường, Brazil tỏ ra bình tĩnh. Tổng thống Lula khẳng định quốc gia này không lệ thuộc vào Mỹ – thị trường chỉ chiếm 12% kim ngạch xuất khẩu, so với 28% từ Trung Quốc – và sẵn sàng mở rộng đối tác thương mại.

Các quan chức kinh tế Brazil cho rằng việc đa dạng hóa đối tác thương mại trong 20 năm qua giúp nước này chống chịu tốt hơn trước các cú sốc thuế quan. Tuy nhiên, không loại trừ khả năng Brazil sẽ có động thái đáp trả nếu các cuộc đàm phán thất bại trước thời điểm 1/8/2025.

Ảnh hưởng đến người tiêu dùng và ngành thực phẩm Mỹ

Mức thuế 50% khiến giới chuyên gia Mỹ lo giá hàng thiết yếu leo thang, khi Brazil là nguồn cung lớn cà phê, thịt bò, đường và ethanol.

Riêng 5 tháng đầu năm 2025, Mỹ nhập 175.000 tấn thịt bò từ Brazil, tương đương 21% tổng lượng nhập.

Tình trạng hạn hán kéo dài khiến đàn bò tại Mỹ xuống thấp nhất trong hơn 70 năm, sản lượng thịt giảm, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt nguồn cung.

Việc nhập khẩu gia súc từ Mexico bị gián đoạn do dịch bệnh càng khiến nguồn cung thiếu hụt. Nếu thuế 50% có hiệu lực, tổng thuế nhập khẩu thịt bò Brazil sẽ lên tới khoảng 76%, khiến chi phí quá cao và khó khả thi cho các nhà nhập khẩu Mỹ.

Bob Chudy, một chuyên gia tư vấn thịt, cảnh báo việc nhập khẩu thịt bò Brazil sẽ gần như dừng lại hoàn toàn.

Đồng thời, khả năng chuyển sang các nguồn cung thay thế như Australia, Argentina hay Uruguay sẽ làm tăng giá do các nước này có chi phí cao hơn.

Tác động đến người tiêu dùng 

Bên cạnh các nhà nhập khẩu, người tiêu dùng Mỹ cũng có thể bị ảnh hưởng đáng kể. Thomas Gremillion, đại diện Liên đoàn Người tiêu dùng Mỹ, cảnh báo giá thực phẩm thiết yếu như thịt bò có thể tăng mạnh, trong bối cảnh Quốc hội vừa cắt giảm hỗ trợ cho nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương.

Khả năng đáp trả từ Brazil

Chính quyền Tổng thống Lula tuyên bố sẽ thành lập ủy ban thương mại để đánh giá lại chính sách với Mỹ.

Nếu đàm phán thất bại, Brazil có thể trả đũa bằng thuế tương đương, hạn chế nhập khẩu hoặc đình chỉ quyền sở hữu trí tuệ. Biện pháp bao gồm áp thuế đối ứng, hạn chế nhập khẩu, đình chỉ quyền sở hữu trí tuệ và các rào cản đầu tư từ Mỹ.

Các hiệp hội ngành hàng của Brazil, đặc biệt trong lĩnh vực cà phê và dầu khí, đang kêu gọi các giải pháp ngoại giao nhằm tránh leo thang căng thẳng. Một nhà ngoại giao giấu tên xác nhận Brazil sẽ không công bố ngay biện pháp đáp trả mà sẽ chờ đến thời điểm thuế có hiệu lực.

Nguy cơ từ phía Mỹ nếu Brazil trả đũa

Mỹ hiện là đối tác xuất khẩu hàng đầu các sản phẩm như máy bay, nhiên liệu, thiết bị điện và lò phản ứng hạt nhân sang Brazil. Nếu Brazil áp thuế 50% lên các mặt hàng này như đe dọa, các ngành công nghiệp chủ lực của Mỹ có thể chịu thiệt hại lớn.

Dù Mỹ tuyên bố áp thuế để bảo vệ lao động nội địa, giới quan sát cảnh báo nguy cơ gây tác động tiêu cực đến cả hai nền kinh tế. Việc tìm kiếm đối thoại và giải pháp cân bằng là điều cần thiết để tránh leo thang xung đột thương mại không đáng có.