Ngành ngân hàng trước cột mốc 1/7/2025: Ba thay đổi lớn định hình lại toàn bộ hệ thống

Từ ngày 1/7/2025, ngành ngân hàng bước vào giai đoạn điều chỉnh quan trọng với ba điểm nhấn chính: xác thực sinh trắc học đối với người đại diện tổ chức, ngưng sử dụng thẻ từ và triển khai thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ tài chính.

Những thay đổi này không chỉ nâng cao mức độ an toàn trong giao dịch mà còn tạo nền tảng pháp lý cho sự phát triển của các mô hình ngân hàng số và Fintech tại Việt Nam.

1. Thu thập sinh trắc học người đại diện doanh nghiệp

Theo Thông tư 17/2024/TT-NHNN, kể từ đầu tháng 7/2025, tất cả các tổ chức sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng sẽ phải cập nhật và xác thực sinh trắc học của người đại diện hợp pháp để tiếp tục thực hiện các giao dịch rút tiền, thanh toán điện tử.

Nếu chưa cập nhật sinh trắc học, các giao dịch rút, chuyển tiền qua ngân hàng điện tử sẽ bị tạm ngưng cho đến khi hoàn tất xác thực.

Trong trường hợp người đại diện đã xác thực sinh trắc học với tư cách cá nhân, ngân hàng sẽ tự động đồng bộ thông tin sang hồ sơ tổ chức để đơn giản hóa thủ tục và tiết kiệm thời gian.

Hai lựa chọn xác thực được cung cấp gồm: thực hiện trực tiếp tại quầy giao dịch hoặc qua ứng dụng ngân hàng (chỉ dành cho công dân Việt Nam).

Để xác thực sinh trắc học, công dân Việt Nam cần mang theo căn cước công dân (hoặc thẻ gắn chip), trong khi người nước ngoài cần xuất trình hộ chiếu còn hiệu lực.

Để phòng tránh rủi ro lừa đảo, khách hàng được khuyến cáo chỉ cập nhật thông tin tại các kênh chính thức của ngân hàng, tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân như mã OTP, mật khẩu, số CCCD qua các đường link lạ.

2. Chính thức “khai tử” thẻ từ 

Từ cùng thời điểm, các ngân hàng trong nước sẽ ngừng hỗ trợ giao dịch với thẻ nội địa sử dụng dải từ, bao gồm cả dải từ trên thẻ chip hoặc thẻ không tiếp xúc.

Đây là một phần trong kế hoạch nâng cấp bảo mật giao dịch đã được ngành tài chính triển khai từ trước, nhằm từng bước chuẩn hóa hệ thống thẻ và bảo vệ thông tin người dùng.

Khác với thẻ từ dễ bị sao chép do sử dụng dải băng từ, thẻ chip (EMV) tích hợp chip điện tử giúp mã hóa dữ liệu và tạo mã xác thực riêng cho từng giao dịch, từ đó tăng cường độ an toàn và hạn chế gian lận.

Phần lớn ngân hàng đã triển khai miễn phí dịch vụ chuyển đổi thẻ chip từ trước, giúp khách hàng dễ dàng thích ứng với quy định mới.

Tuy nhiên, với những người dùng chưa kịp chuyển đổi, khuyến cáo là nên kiểm tra lại thẻ: nếu thẻ không có chip, hãy mang theo giấy tờ tùy thân đến các điểm giao dịch để thực hiện đổi sang thẻ chip trước ngày 1/7.

3. Kích hoạt “sandbox”

Ngày 1/7/2025 cũng đánh dấu thời điểm Nghị định 94/2025/NĐ-CP bắt đầu có hiệu lực, mở đường cho việc triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) trong lĩnh vực ngân hàng - một bước đi chiến lược để thúc đẩy sáng tạo và ứng dụng công nghệ mới vào hệ thống tài chính.

Cơ chế này cho phép triển khai thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ tài chính (Fintech) trong khuôn khổ pháp lý tạm thời, có giới hạn và được kiểm soát chặt chẽ.

Các lĩnh vực Fintech được ưu tiên đưa vào sandbox bao gồm: chấm điểm tín dụng, chia sẻ dữ liệu qua Open API và hoạt động cho vay ngang hàng.

Đối tượng tham gia gồm: các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty Fintech, cơ quan quản lý nhà nước và các khách hàng, đối tác có liên quan.

Ngoài việc thúc đẩy sáng tạo và hiện đại hóa hệ thống tài chính, cơ chế này còn là kênh để các cơ quan quản lý thu thập thông tin thực tiễn, từ đó bổ sung, sửa đổi hoặc xây dựng mới các quy định pháp luật phù hợp với sự phát triển của thị trường và công nghệ.

Nghị định cũng quy định rõ quy trình triển khai, tiêu chí xét duyệt và các biện pháp kiểm soát đối với các giải pháp Fintech tham gia thử nghiệm. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo an toàn hệ thống, bảo vệ người tiêu dùng và xây dựng nền tài chính - ngân hàng linh hoạt, thích ứng với xu thế chuyển đổi số.